Hamile kalmadan önce bu önlemleri almaya başlayın
Hamilelik fizyolojik olarak tanımlanan bir süreç olsa da, vücutta birçok değişiklik meydana gelir. Hamilelerin yaklaşık yüzde 5-20’sinde ise anne ve/veya bebeğin yaşamını tehdit eden ciddi tablolar oluşabilir. Örneğin; hamilelik döneminde tansiyonun yükselmesi ve bunun sonucunda hamileliğin anne sağlığı açısından erken doğumla sonlanması veya bebekte gelişim geriliğinin ortaya çıkması bunlardan ikisi. Detaylı muayene ve tetkiklerle hamilelik süresince gelişebilecek olumsuzluklar erken dönemde tespit edilebilir. Sağlıklı bir hamilelik için kadın 3 ay öncesinden bir hekime başvurmalıdır. Bu süreçte, anne adayında risk oluşturabilecek diyabet ve tansiyon gibi pek çok sağlık problemi araştırılır ve ihtiyaç halinde tedaviye başlanır. Ayrıca kızamıkçık aşısı gerekirse yapılabilir ve folik asit takviyesine başlanır. Tüm bunlar sayesinde de hamilelik süresince hem bebeğin hem annenin hayatını tehdit edebilecek tehlikeler önlenebilir.
1. Kilonun azı da fazlası da tehlikeli
Anne adayının vücut kitle indeksi (kilonun boyun karesine bölünmesi ile bulunan rakam) 20’in altında ise zayıf, 35’in üstünde ise sağlık açısından tehlikeli (kilolu) denilir. Her iki durumda da anne ve bebek sağlığı açısından önemli sorunlar gelişebilir. Bu nedenle hamile kalmaya karar verdikten sonra ideal kilonuza kavuşmanız, ayrıca dengeli beslenerek vücudunuzun mineral, vitamin ve protein depolarınızı doldurmanız çok önemli. Gebelikte protein eksikliği durumunda ölü doğum riski artabilir. Sağlıklı hamilelik için vücut kitle indeksinize göre kilo alın. Örneğin zayıfsanız 12-14 kilo, kiloluysanız 4-7 kilo almanız önerilir.
2. Hamilelikte geçirilen enfeksiyonlar bebeğe zarar verir
Gebelik sırasında geçirilen kızamıkçık, toksoplazmozis ile su çiçeği gibi enfeksiyonlar, bebekte enfeksiyonlara ve anomalilere yol açabilir. Bu nedenle sağlıklı kızamıkçığa karşı bağışıklığınız yoksa, aşılanın. Ayrıca gebelik sırasında grip ağır geçebildiği için, aşınızı zamanında yaptırın. Bunların yanı sıra, idrar yolu enfeksiyonları da kısa sürede böbrekleri etkileyerek böbrek enfeksiyonlarına neden olabilir. İdrar tetkikinde bakteri gözlenmişse ve kültürde üreme varsa, idrar yaparken yanma gibi yakınmalarınız mevcutsa, doktorunuza başvurun.
3. Yüksek tansiyonunuz olmasa bile…
Gebelik öncesinde tansiyon hastalığı olmasa bile özellikle 20’nci haftadan sonra hipertansiyon gelişebilir. Bunun sonucunda da bebek ile annenin hayatı tehlikeye girebilir. Gebelik sırasında şiddetli baş ağrısı, kısa sürede hızlı kilo alımı, gözlerde uçuşma gibi yakınmalarınız varsa hemen doktora başvurun.
4. Diyabete yatkın olabilirsiniz
Diyabet; düşüğe, bebekte doğumsal anomaliye ve erken doğuma yol açabilir. Sağlıklı bir hamilelik için diyabet hastalığınız varsa doktorunuza başvurun. Kan şekeri düzeyinin ve HbA1C’nizin en optimal olduğu durumda hamile kalmanız gerektiğini unutmayın. Ayrıca gebelik sırasında da diyabete yatkınlık yaratan bir durum oluşabilir ve gebelikte diyabet gelişebilir. Bu yüzden dengeli beslenmeli, kilo alınımına dikkat etmeli ve doktorunuzun önerisi doğrultusunda tarama amaçlı şeker yükleme testinizi yaptırmalısınız.
5. Hamilelikte egzersiz bu yüzden yapılmalı
Gebelikte kan pıhtılaşmasına yatkınlık artar. Bacaklarınızda tek taraflı şişlik, ısı artışı kızarıklık veya ağrı varsa, bunun hayatınızı bile tehlikeye atabilecek emboliye neden olabileceğini unutmayın. Sağlıklı hamilelik için uzun süre ayakta kalmayın, günlük egzersizlerinizi uygulayın ve sıvı alınımına dikkat edin. Varisleriniz varsa, varis çorabınızı mutlaka giyin. Uzun sureli yolculukta devamlı oturmayın, her 2 saatte bir yürüyüş yapmaya özen gösterin.
6. Sigara ve alkole veda edin
Sigara içmek gebelikte erken doğum riskinin yanı sıra bebekte büyüme kısıtlamasına neden olabilir. Ayrıca ani fetal kayıpları veya plasentanın erken ayrılması, sigara içen hamilelerde daha sık gözlenir. Gebelik boyunca alkol tüketimi olan kadınlarda fetal alkol sendromu denilen, bebeğin gelişiminin kısıtlandığı ve beyin gelişimine negatif etki oluşturan tipik tablolar çıkabilir. Bu nedenle sağlıklı hamilelik için varsa sigara ve alkol alışkanlığınızı bırakın.
7. İlaç almadan mutlaka doktorunuza danışın
Size masum gibi görülen birçok ilaç, hamilelikte bebekte anormalliklere neden olabilir. Dolayısıyla beklediğiniz adet tarihi gelmesine rağmen adet görmediyseniz kullanacağınız her ilacı doktorunuza mutlaka danışın. Adet gününüzde şüphe varsa ve radyolojik tetkik istendiyse bunu doktorunuzla paylaşmayı asla ihmal etmeyin.